استرس با مغز و بدن چه می کند؟
برای این که بدانیم استرس با مغز و بدن چه می کند؟ باید تغییرات زیست شناختی مرحله هشدار را که رابطه ی فشار روانی با بدن را نشان می دهد، با دقت بیشتری بررسی کنیم.
هم اکنون بسیاری از دانشمندان معتقدند که دو گذرگاه زیست شناختی مهم بین مغز و دستگاه غدد درون ریر وجود دارد که به فشار روانی پاسخ می دهد.
این دو گذرگاه عبارتند از:
- گذرگاه عصبی درون ریز-ایمنی
- گذرگاه دستگاه عصبی سمپاتیک
گذرگاه دستگاه عصبی درون ریر-ایمنی از هیپوتالاموس و غده هیپوفیز به غدد فوق کلیوی می رود و در آنجا کورتیزول ترشح می شود.
کورتیزول چیست و با بدن چه می کند؟
کورتیزول، استروییدی است که در کوتاه مدت برای بدن خوب است.
چون باعث می شود به عضلات، سوخت سلولی یعنی گلوکز برسد.
اما…
بالا رفتن میزان کورتیزول در دراز مدت به بدن آسیب می زند چون موجب افت دستگاه ایمنی و کم شدن کارایی سلولی مغز می شود.
از طرفی، بالا رفتن بیش از حد کورتیزول، اشتها را زیاد می کند و باعث اضافه وزن می شود.
دستگاه عصبی سمپاتیک
و اما گذرگاه دوم، وقتی ما
از هیپوتالاموس موجب تحریک بخش سمپاتیک دستگاه عصبی خودمختار می شود.
که به نوبه خود تحریک غدد فوق کلیوی می شود؛
این غده این بار، اپی نفرین و نوراپی نفرین ترشح می کند و نه کورتیزول؛
آزاد شدن اپی نفرین و نوراپی نفرین، تغییرات فیزیولوژیک خاصی مثل افزایش فشارخون را به دنبال دارد.
افزایش فشارخون در دراز مدت خطر ابتلا به بیماریهایی مثل بیماری قلبی عروقی را بالا می برد.
خلاصه
یک گذرگاه که دستگاه عصبی درون ریز-ایمنی هست از هیپوتالاموس و غده هیپوفیز به غدد فوق کلیوی می رود که کورتیزول ترشح می شود
افزایش آن باعث افت دستگاه ایمنی و کارایی سلولی مغز می شود؛
ضمنا افزایش وزن هم ایجاد می کند.
و مسیر بعدی از هیپوتالاموس موجب تحریک بخش سمپاتیک دستگاه عصبی خودکار می شود، با تحریک غدد فوق کلیوی اپی نفرین و نوراپی نفرین ترشح و موجب افزایش فشارخون و بیماری هایی مثل مشکلات قلبی می شود.
