نشانه های فرسودگی شغلی
بیسیاری از کسانی که شاغل هستند می بایست نشانه های فرسودگی شغلی را جدی بگیرند.
اصطلاح فرسودگی واژه ای است رایج برای توصیف نوعی ناراحتی در مشاغلی که کارکنان آن تماس گسترده ای با افراد دیگر(مشتریان، روسا، همکاران) دارند.
تعریف فرسودگی شغلی
فرسودگی شغلی را می توان به عنوان یک واکنش در برابر فشارهای مزمن و پاسخ به فشارهای کاری یا سازمانی تعریف کرد.
توجه به فرسودگی شغلی بسیار مهم است.
زیرا فرسودگی ناشی از کار و حرفه، عواقب بسیار جدی دارد.
ممکن است افرادی که چنین شرایطی را تحمل می کنند شغلشان را رها کنند.
حتی ممکن است از حرفه خود دست بکشند.
امروزه این جمله را از مراجعان بسیار می شنوم که “دوست دارم از کارم بیرون بیایم، حوصله کارم را ندارم؛
خیلی خوب می شود در حرفه ام دیگر کار نکنم…”
این جمله می تواند به معنی تجربه فرسودگی شغلی باشد.
برخی از مراجعان هم که بابت مسائل زناشویی نزد مــن به عنوان زوج درمانگر مراجعه می کنند چنین بیان می کنند که به شدت تحت فشار شغلی هستند.
فرسودگی شغلی یکباره به وجود نمی آید، بلکه نشانه های آن ابتدا به صورت علایم هشداردهنده، ظاهر می شوند.
بی توجهی نسبت به علایم هشداردهنده می تواند باعث تشدید نشانه های بالینی شود.
به ندرت می توان کسی را یافت که علی رغم گرفتار شدن به فرسودگی شغلی، در زندگی شخصی و خانوادگی خود بانشاط و پرانرژی باشد.
علایم فرسودگی شغلی
شاخص های جسمانی |
تغییرات رفتاری |
عملکرد شغلی |
انواع سردردها اختلال در خواب(بی خوابی-از خواب پریدن-به خواب نرفتن-خواب سبک-خواب آلودگی صبحگاهی) کاهش وزن مشکلات معده و روده فرسودگی و خستگی
|
-تحریک پذیری فـزاینده
-تغییرات خلقی -کاهش ظرفیت برای تحمل ناکامی -افزایش سوءظن نسبت به دیگران -آمادگی بیشتر برای قبول خطر -تلاش برای خود درمانی |
-کاهش کارایی(صرف زمان زیاد برای انجام دادن کار، بهره وری پایین)
-کاهش علاقه نسبت به کار -کاهش ظرفیت برای حفظ عملکرد شغلی در سطح اثربخش -انعطاف ناپذیری فکری(تفکر بسته و غیر قابل انعطاف) |
سایر نشانه های فرسودگی شغلی:
- روحیه پایین
- نگرش منفی نسبت به پیشرفتهای شغلی
- غیبت از کار
- تغییر مکرر شغل و سایر رفتارهای مرتبط با گریز از واقعیت
برخی کارکنان در شغل خود باقی می مانند ولی رفته رفته شوق خود را نسبت به کار و پیشرفت شخصی و حرفه ای از دست می دهند.
تا جایی که به سبب بی میلی روزافزون حاضر نمی شوند شغلهای دیگری را که به آنها پیشنهاد می شود(و به نفع آنها هم هست) بپذیرند؛
این افراد بسیار ضروری است که از خدمات مراکز مشاوره و روانشناسی بهره ببرند.